Zondag keek ik naar het programma Buitenhof waarin Herman Wijffels (oud informateur van Balkenende IV) een vurig pleidooi hield voor ander leiderschap. Hij zei: “De klassieke industriële bestuursstijl, (gesloten, command and control, van bovenaf) die we tot nu toe gehad hebben en die nog steeds algemeen is in de industriële maatschappij, voldoet niet meer”. Dit is ook de bestuursstijl van Mark Rutte volgens hem. “De hele ontwikkeling in de maatschappij gaat in een richting waarin feminiene waarden dragend zijn voor de bestuursvormen die we nodig hebben….Een leiderschapsstijl die past bij de overgang van de industriële tijd naar de nieuwe tijd”.
Ik zat op de bank en hoorde een prachtig verhaal WAAROM het anders moet. Niemand had het beter kunnen verwoorden. Maar HOE doe je dit dan? Het is te makkelijk om te zeggen; we gaan met elkaar in dialoog en dan komt het wel goed. Je moet echt anders gaan denken, anders met mensen omgaan, anders handelen. “Leer van de scenaristen, zij maken het ondenkbare denkbaar” bepleitte Ramsey Nasr (schrijver, acteur) in dezelfde uitzending van Buitenhof.
Dat klinkt ingewikkeld, maar is het niet. We kunnen dit allemaal al als je durft te kijken en leren van de verhalenwereld. In een goede verhalen zitten personages, structuur, diepere waarden, uitdagingen, keuzes, conflicten, passie en nog veel meer. Het zijn spiegels van menselijk gedrag. Dus kijk bijvoorbeeld naar de uitdagingen van James Bond in Skyfall waarin hij in conflict is met de oude en nieuwe wereld. Lach eens om de strip Asterix waarin de marktwerking op de hak wordt genomen (Obelix en CO, 1976). Kijk een serie op Netflix. Of luister naar oom Henk zijn verhalen aan de keukentafel en bedenk dat we door de uitvergroting van een verhaal onszelf kunnen zien, begrijpen en bijsturen.
In 2015 heb ik als antwoord op directief management, samen met mijn onderwijscollega Jeroen Janssen (tevens scenarioschrijver), de StoryFlow-methode ontwikkeld en uitgegeven. Een methode waarin de passie en structuur van een verhaal gecombineerd wordt met onze ervaring in groepsdynamica. Veiligheid, betrokkenheid, uitdaging en besluitvaardigheid zijn de pijlers van anders aansturen waarmee je tot betere en meer gedragen resultaten komt. Voor mij is het een volstrekt logische aanpak. Mijn moeder is een verhalenverteller en mijn vader een denker dus is het me met de paplepel ingegoten. Maar iedereen kan het leren. We hebben al veel professionals kunnen versterken. Je moet wel durven te veranderen en durven te reflecteren op jezelf.
In het Haagse wereldje is het (naar mijn mening) behoorlijk onveilig. Uiteraard krijg je dan vanmiddag geen eerlijk antwoord op de vraag: “Hoe komt de tekst (Pieter Omtzigt elders) op het befaamde papiertje?” Sigrid Kaag, gaat u morgen nieuw leiderschap laten zien? Of gaat u, Mark Rutte, zich opnieuw uitvinden zoals Herman Wijffels aangaf. Ik hoop het, want wij zijn er klaar voor.